بالابر هیدرولیک چیست؟
بالابر هیدرولیک دستگاهی است که بصورت ثابت یا متحرک، بمنظور جابجایی بار یا افراد بین دو یا چند سطح که از نظر ارتفاع اختلاف دارند مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع بالابر با استفاده از یک یا دو جک هیدرولیک و یک دستگاه پاوریونیت بر اساس فشار و جریان سیال هیدرولیک عمل می کند.
کاربرد بالابر هیدرولیک
بالابرهایی که با سیستم هیدرولیک عمل می کنند تنوع زیادی دارند. کاربرد بالابرهای هیدرولیک در بسیاری از بخش های خانگی، فروشگاه، کارگاهی و صنعتی قابل مشاهده است. مزایایی که سیستم های هیدرولیک در مقایسه با انواع سیستم های دیگر در بالابر ایجاد می کنند باعث گرایش بیشتر طراحان، سازندگان و مصرف کنندگان به استفاده از این نوع سیستم شده است.
بالابر خانگی هیدرولیک
بالابرهای خانگی، نوع کوچکی از آسانسورها هستند که برای استفاده افراد جهت جابجایی بین طبقات ساختمان نصب می شوند. اغلب بالابرهای خانگی یا هوم لیفت با سیستم هیدرولیک طراحی و اجرا می شوند. کاربرد بالابر خانگی هیدرولیک در ساختمان های قدیمی فاقد آسانسور، ویلاهای دو یا سه طبقه و همچنین فروشگاه ها و دفاتر کاری با کاربری محدود است. بکارگیری سیستم هیدرولیک باعث می شود اتاقک موتورخانه در بالای دستگاه بالابر حذف شود. همچنین می توان بالابر خانگی هیدرولیک را در فضای بیرون از ساختمان و یا داخل آن نصب کرد.
بالابر ویلچربر هیدرولیک
بالابر ویلچربر یا اصطلاحا جک معلول برای جبران اختلاف ارتفاع در قسمت ورودی در محوطه یا داخل ساختمان کاربرد دارد. بهترین نوع مکانیزم از نظر اجرا و ایمنی، بالابر هیدرولیک ویلچر بر است. استفاده از بالابر ویلچربر هیدرولیک با تجهیزات ایمنی و مناسب، حرکت نرم تر، کم صدا تر و ایمن تری در مقایسه با سایر سیستم ها را تامین می کند.
بالابر برانکاردبر
بالابرهای برانکاردبر، مشابه بالابر های ویلچربر هستند. این بالابرها برای جبران اختلاف سطح در ورودی های ساختمان های درمانی کاربرد دارند. پلتفرم این نوع بالابر امکان جابجایی یک برانکارد با بیمار را دارا است. بالابر هیدرولیک برانکاردبر ایمنی بالا و مزایای بیشتری دارد.
بالابر غذابر سینی بر
بالابرهای غذابر در رستوران ها، کافه ها و سالن های غذاخوری کاربرد وسیعی دارند. در سلف سرویس بسیاری از ادارات، مجتمع ها، دانشگاه ها و ... سینی های غذا از طبقه آشپزخانه بوسیله بالابر غذابر به طبقه غذاخوری منتقل می شوند. دستگاه بالابر غذابر هیدرولیک می تواند در مقایسه با سیستم های وینچی از نرمی حرکت و عملکردی کم صدا برخوردار باشد.
بالابر هیدرولیک کفی
انواع بالابر کفی (پلتفرم) هیدرولیک کاربرد وسیعی دارند. بالابرهای کفی دارای یک صفحه یا پتلفرم هستند که ممکن است به حفاظ مجهز شود. با بالا و پایین رفتن کفی بالابر انواع بار یا افراد بین دو یا چند سطح در ارتفاع جابجا می شوند. در رابطه با بالابرهای کفی هیدرولیک که مخصوص جابجایی افراد (مانند بالابر ویلچر بر یا برانکاردبر) باید الزامات ایمنی بطور کامل در نظر گرفته شوند. بالابر مغاره ای یا کارگاهی انواعی از بالابرهای کفی هستند. این بالابرها معمولا با ظرفیت بار محدود (حداکثر 250 کیلوگرم) و ابعاد کفی کوچک برای جابجایی بار بین دو طبقه در فروشگاه ها، کارگاه ها و سایت های کوچک مورد استفاده قرار می گیرند.
بالابر هیدرولیک صنعتی
بالابرهای هیدرولیک صنعتی در کارخانجات، فروشگاه ها و انبارها کاربرد دارند. این بالابرها ظرفیت باری بین 500 کیلوگرم تا ظرفیت های بسیار بالا (10 تن و بیشتر) را پوشش می دهند. اغلب بالابرهای صنعتی با استفاده از مکانیزم هیدرولیک طراحی و اجرا می شوند. مدل جک در زیر هیدرولیک یکی از راهکارهای بسیار مناسب برای بالابرهای صنعتی هیدرولیک است.
میز بالابر هیدرولیک
میز بالابر هیدرولیک که عموما با استفاده از مکانیزم قیچی یا آکاردئونی ساخته می شود برای جابجایی بار بین دو سطح در ارتفاع محدود مورد استفاده قرار می گیرد. میز بالابر در کارگاه های مونتاژ، چاپخانه ها و ... کاربرد زیادی دارد.
آشنایی بیشتر با آسانسورهای هیدرولیک
برای آشنایی با انواع سیستم، کاربرد آسانسور هیدرولیک، مشخصات فنی، قطعات اصلی و همه چیز درباره آسانسورهای هیدرولیک وارد صفحه اختصاصی آن شوید.
انواع بالابر هیدرولیک
انواع بالابر هیدرولیک بر مبنای نوع سیستم محرکه و روش نصب به چند دسته تقسیم می شوند. مدل بالابر جک در کنار، مدل جک در زیر و بالابر هیدرولیک قیچی از مشهورترین انواع بالابر هستند. البته روش های دیگری مانند سیستم هیدرولیک جک معکوس نیز وجود دارند که رواج کمتری دارند.
بالابر هیدرولیک جک در کنار
بالابرهای هیدرولیک جک در کنار، با استفاده از جکی که در کنار مسیر حرکت بالابر تعبیه می شود عمل میکنند. بالابرهای جک در کنار در ظرفیت های پایین با استفاده از یک جک عمل می کنند. درحالی که متناسب با ظرفیت های سنگین و کابین های بزرگ دو جک در دو طرف کابین نصب می شود. در روش جک در کنار، سیستم می تواند بصورت مستقیم یا غیرمستقیم اجرا شود. در سیستم مستقیم جک به کارسلینگ بالابر مستقیم نصب می شود. در روش غیرمستقیم یک فلکه و سیم بکسل ارتباط جک و کابین را بر قرار می کنند.
بالابر هیدرولیک جک در زیر
روش جک در زیر بیشتری کاربرد را در بالابرهای باربر خصوصا ظرفیت های بالا دارد. در این مدل بالابر هیدرولیک که به آن مدل جک مرکزی نیز می گویند، جک در زیر کابین قرار میگیرد. این روش بصورت مستقیم اجرا و پوسته جک همواره در چاهی که در زیر دستگاه قرار گرفته باقی می ماند.
بالابر هیدرولیک قیچی
در بسیاری از میزهای بالابر، سکوهای بارانداز و برخی کاربردهای دیگر از مکانیزم بالابر هیدرولیک قیچی استفاده می شود. در این روش یک جک هیدرولیک با دامنه حرکت نسبتا کمی بازوهای قیچی را جابجا کرده و نیرو از طریق آرایش بازوها و مفصل ها در جهت مناسب انتقال می یابد.
مزایای بالابر هیدرولیک
حرکت نرم
یکی از مهمترین مزایای بالابرهای هیدرولیک در مقایسه با سیستم وینچ، نرمی حرکت است. در شیرهای هیدرولیک استاندارد و با کیفیت بالابر هیدرولیک مانند محصولات بلین آلمان، تمهیدات خاصی برای ایجاد حرکت نرم پیش بینی شده است. موضوع مهم تامین استارت (شروع حرکت) و استاپ (توقف) نرم و بدون شوک است. شیرهای کنترل مخصوص آسانسور و بالابر می توانند قابلیت های لازم برای این کار را داشته باشند. در این صورت پس از استارت دستگاه به آرامی شروع به حرکت می نماید. همچنین در زمان توقف شوک ناگهانی به کابین بالابر وارد نمی شود.
عملکرد کم صدا
اگر بالابر هیدرولیکی به پمپ های استاندارد و مناسب مجهز باشد با کمترین میزان سر و صدا عمل می کند. پمپ های اسکرو با کاربرد خاص آسانسور و بالابر عملکردی بسیار کم صدا دارند. علت این موضوع حذف تماس فلز با فلز در استاتور و روتور است. البته بکارگیری پمپ های دنده ای ممکن است با سر و صدا همراه باشد. اما در این صورت نیز می توان پاوریونیت را در محلی قرار داد که صدای آن ایجاد اختلال نکند.
مصرف کمتر برق
مصرف برق بالابر به دو عامل مهم بستگی دارد. عامل اول توان موتور و عامل دوم مدت عملکرد موتور است. بالابرهای هیدرولیک معمولا با سرعت کمی عمل می کنند. بنابراین توان موتور آنها به نسبت پایین تر است. همچنین عملکرد بالابر هیدرولیک در جهت پایین با موتور خاموش صورت می گیرد. به عبارت دیگر نیمی از سفرهای بالابر بدون مصرف برق موتور و بصورت کنترل شده ثقلی است. در مقایسه با یک بالابر وینچ با توان موتور مشابه، مصرف برق موتور بالابر هیدرولیک 50 درصد کاهش می یابد.
ایمنی بالا
بکارگیری سیستم عملکرد هیدرولیک در بالابرها می توان تا اندازه زیادی ایمنی را افزایش دهد. در سیستم های هیدرولیک با عملکرد مستقیم ایمنی از طریق یک شیر اطمینان به نام راپچرولو تامین می شود. در سیستم های غیرمستقیم که از زنجیر یا سیم بکسل استفاده می شود باید دستگاه به پاراشوت مجهز شود.
محل قرار گرفتن موتور
تامین قدرت و کنترل حرکت در بالابر هیدرولیک از طریق پاوریونیت انجام می شود. پاوریونیت بالابر هیدرولیک شامل محفظه روغن، موتور، پمپ و شیر کنترل است. این محفظه می تواند در فاصله مورد نظر از بالابر قرار گیرد. به عبارتی دیگر، پاوریونیت بالابر هیدرولیک از نظر محل استقرار انعطاف پذیر است. این موضوع یکی از مهمترین مزایای بالابرهای هیدرولیک است. در بسیاری از موارد، شرایط ساختمان به نحوی است که پاوریونیت در محلی غیر از مجاورت بالابر نصب می شود.
اجزا و قطعات بالابر هیدرولیک
جک بالابر هیدرولیک
جک بالابر هیدرولیک بعنوان بازوی حرکت شامل یک سیلندر و شفت است. شفت جک در اثر جریان روغن داخل سیلندر حرکت می کند. بدینوسله کابین بالابر در اثر حرکت شفت جک جابجا می شود.
پاوریونیت بالابر هیدرولیک
پاوریونیت بالابر هیدرولیک شامل محفظه یا تانک روغن، شیر های کنترل جریان، پمپ و الکتروموتور است. ایجاد جریان روغن تحت فشار کاری محاسبه شده از طریق پمپ و موتور و کنترل حرکت از طریق شیرها در پاوریونیت می باشد.
کارسلینگ بالابر
کارسلینگ بالابر هیدرولیک، شامل سازه نگهدارنده کفی یا کابین است. در سیستم های جک در کنار کارسلینگ مانند لیفتراک شامل دو ستون و دو فورک است که با حرکت جک عمل می کند. کارسلینگ به کفشک، قلاب بکسل، فلکه، پایه جک و برخی متعلقات دیگر مجهز می باشد.
پاراشوت بالابر
پاراشوت بالابر هیدرولیک در سیستم های غیرمستقیم که جابجایی افراد را برعهده دارند نصب می شود. این قطعه بعنوان یکی از مهمترین ادوات ایمنی ترمز استحفاظی یا ترمز ایمنی است که در صورت پاره شدن سیم بکسل کابین را متوقف می کند.
ریل بالابر
ریل های بالابر باید از جنس آلیاژهای آهنی انتخاب شود. در بسیاری از بالابرها از ریل های فولادی با مقاطع T شکل که مخصوص آسانسور است استفاده می شود. این ریل ها معمولا با روش نورد تولید می شوند و در سایزهای گوناگون وجود دارند.
کفشک بالابر
کفشک های بالابر هیدرولیک باید از نظر جنس مغزی و استحکام بدنه فلزی دارای ویژگی های خاصی باشند. استفاده از کفشک های معمولی در بالابرهای هیدرولیک می تواند مشکلاتی در سیستم از نظر کیفیت عملکرد و همچنین دوام قطعه پدید آورد.
فلکه و سیم بکسل بالابر
فلکه ای که روی جک هیدرولیک نصب می شود باید در برابر تمام نیروهای وارد شده استقامت کافی با ضریب اطمینان لازم را داشته باشد. در این خصوص باید نیروهای وارد بر فلکه جک بدرستی محاسبه شود. جنس فلکه از چدن مقاوم انتخاب می شود. سیم بکسل های مورد استفاده در بالابر باید مطابق با استانداردهای آسانسور با ضریب اطمینان تعیین شده انتخاب شوند.
زنجیر و چرخ زنجیر بالابر
در برخی سیستم های بالابر هیدرولیک غیرمستقیم به جای استفاده از فلکه و سیم بکسل از زنجیر و چرخ زنجیر استفاده می شود. در این حالت نیز بطور مشابه باید زنجیر و چرخ زنجیر در برابر تمام نیروهای وارده با لحاظ نمودن ضرایب ایمنی، مقاوم باشند.
تابلو فرمان بالابر
تابلو فرمان بالابر هیدرولیک کنترل عملکرد را بر عهده دارد. تامین برق لازم برای قدرت و همچنین مدار فرمان دستگاه توسط تابلوفرمان بالابر هیدرولیک صورت می گیرد. تابلو باید از عملکردها و رویه شیر کنترل پشتیبانی کند. انواع شیرهای کنترل دارای منحنی حرکت منحصر به خود هستند و تابلو فرمان باید بر آن اساس طراحی شود.
نحوه عملکرد بالابر هیدرولیک
عملکرد بالابر هیدرولیک بر مبنای فشار سیال محبوس و حرکت از طریق جریان روغن است. اساس سیستم هیدرولیک، ثابت بودن فشار در تمام نقاط در مایع محبوس و اصل ثابت بودن مقدار انرژی است. در بالابر هیدرولیک، جریان روغن از طریق عملکرد موتور پمپ تامین و در نهایت باعث جابجایی شفت جک بالابر می شود. در مسیر جهت پایین موتور خاموش و فقط با باز شدن مجاری برگشت روغن کابین یا کفی بالابر به سمت پایین حرکت می کند.