ابعاد آسانسور
طبق محاسبات انجام شده برای نصب آسانسورهای مختلف، ابعاد استانداردی تعیین شده است. ابعاد مشخصی که برای چاه، چاهک، موتورخانه و کابین آسانسور پیشنهاد می شود. البته باید توجه داشت که این ابعاد تا سرعت 2/5 متر بر ثانیه محاسبه و پیشنهاد شده است و در صورتی که سرعت بیشتری برای آسانسور در بگیریم و همچنین برای انواع آسانسورهای دیگر باید محاسبات تخصصی انجام شود. این محاسبات توسط شرکت های مورد تایید و مشاورین صاحب صلاحیت باید انجام گردد.
ابعاد آسانسور مقررات ملی ساختمان
طبق مبحث پانزدهم مقررات ملی ساختمان، که به طور اختصاصی به بررسی استانداردها و ضوابط ابعاد آسانسور پرداخته است، ابعاد مشخصی برای آسانسورهای قابل اجرا در ساختمان های مسکونی پیشنهاد شده است. همانطور که میدانید برای آسانسورها هیدرولیک سرعت 0/4 متر بر ثانیه را درنظر میگیریم. سرعت های 1/6 و 2/5 متر بر ثانیه فقط برای آسانسورها کششی است. از آنجایی که آسانسورها برای ساختمان هایی با ترافیک متفاوت نصب می شوند باید توجه داشت که برای ترافیک های متوسط و انتقال عادی مسافرین از آسانسورهای 375، 300 و 450 کیلوگرمی استفاده می شود. برای جابه جایی های سنگین تر مانند تردد افراد با صندلی چرخدار باید از آسانسوری با ظرفیت 600 کیلوگرم در ساختمان استفاده کنیم. همچنین طبق استانداردها برای حمل برانکارد در بیمارستان ها، درمانگاه ها، آسایشگاه ها و سایر ساختمان ها آسانسور 1000 کیلوگرمی به کار می رود.
مورد مهم دیگر که در این مبحث از مقررات ملی ساختمان با اشاره می شود، چاه مشترک بین آسانسورها است. در آسانسورهای کنار هم که چاه مشترک دارند عرض کل چاه از مجموع عرض چاه های هر آسانسور و جمع ضخامت دیواره ها یا سازه های جداکننده بدست می آید. نکته حائز اهمیت مبحث پانزدهم مربوط به ارتفاع چاهک آسانسور است. این ارتفاع برابر است با ارتفاع سریعترین آسانسور که در چاه مشترک موجود است. همچنین ارتفاع بالاسری سریعترین آسانسور موجود در چاه مشترک تعیین کننده حداقل ارتفاع کف آخرین توقف تا زیر سقف موتورخانه است.
اندازه های آسانسور 4 نفره در پلان
آسانسور 4 نفره مطابق استاندارد ظرفیتی معادل 300 کیلوگرم دارد. ابعاد کابین آسانسور 4 نفره بطور معمول با عرض 900 میلیمتر و عمق 1000 میلیمتر در نظر گرفته می شود. ارتفاع کابین 4 نفره 2200 میلیمتر باید باشد.
درب طبقات آسانسور 4 نفره معمول به عرض بازشوی 700 میلیمتر و ارتفاع 2000 میلیمتر در نظر گرفته می شود. در این ظرفیت عرض چاه آسانسور 1400 میلیمتر و عمق آن 1600 میلیمتر معمول است.
ابعاد استاندارد آسانسور 5 نفره در پلان
آسانسورهایی به ظرفیت 375 کیلوگرم یا معادل 5 نفره واضح است که ابعاد بزرگتری نسبت به آسانسور 4 نفره دارند. ابعاد کابین آسانسور 5 نفره را باید به صورت عرض 1100 در عمق 1000 میلیمتر در نظر بگیریم. ارتفاع کابین همان 2200 میلیمتر خواهد بود. و برای درب ها اندازه عرض 800 و ارتفاع 2000 میلیمتر توصیه شده است.نکته حائز اهمیت در آسانسورها مسافربر این است که ابعاد چاه با توجه به نوع درب، نیمه اتوماتیک و اتوماتیک کشویی یا اتوماتیک از وسط بازشو، متغییر است.به این صورت که برای درب های نیمه اتوماتیک و اتوماتیک کشویی عرض چاه و همچنین عمق آن 1600 میلیمتر باید باشد. اما ابعاد چاه با انتخاب درب اتوماتیک از وسط بازشو عرض 1800 میلیمتر و عمق همان 1600 میلیمتر خواهد بود.
ابعاد آسانسور 6 نفره در پلان
طبق مقررات ملی ساختمان ابعاد آسانسورهای 6 نفره که ظرفیت 450 کیلوگرم دارند، با عرض 1100 و همچنین عمق 1100 میلیمتر با ارتفاع 2200 میلیمتر طراحی و نصب می شوند. اندازه عرض درب های بازشو کابین و طبقات 800 میلیمتر و ارتفاع آن ها 2000 میلیمتر است. چاه آسانسورهای 450 کیلوگرمی با عمق 1700 میلیمتری اجرا می شوند؛ اما اندازه عرض آن با توجه به کاربرد نوع درب متغییر است. درب های نیمه اتوماتیک و اتوماتیک به عرض 1600 میلیمتری و درب های اتوماتیک که از وسط باز می شوند به عرض 1800 میلیمتری نیاز دارند.
ابعاد آسانسور 8 نفره در پلان
ابعاد استاندارد برای ظرفیت 600 کیلوگرمی که همان آسانسورهای 8 نفره هستند، عرض 1100 میلیمتر با عمق 1400 و ارتفاع 2200 میلیمتری میباشد. در این ظرفیت عرض چاه برای درب های نیمه اتوماتیک و اتوماتیک کشویی 1600 میلیمتر و برای درب اتوماتیک از وسط بازشو 1800 میلیمتر است. اندازه های چاه آسانسور برای ظرفیت 600 کیلوگرم، عرض 800 میلیمتر در ارتفاع 2000 میلیمتر است.
ابعاد آسانسور 13 نفره در پلان
آسانسورهای 13 نفره با ظرفیت 1000 کیلوگرم طراحی می شوند. ابعاد کابین این آسانسور دارای عرض 1100 میلیمتر در عمق 2100 میلیمتر و ارتفاع 2200 میلیمتر است. همچنین ابعاد مورد نیاز برای درب آنها مشابه سایر آسانسورها است. یعنی عرض 800 میلیمتر و ارتفاع 2000 میلیمتر را باید برای آنها در نظر بگیریم . چاهی که برا این دسته از آسانسورها میسازند باید با 2600 میلیمتر عمق باشد. عرض این فضا با توجه به نوع درب آسانسور متفاوت است. اگر درب نیمه اتوماتیک یا اتوماتیک کشویی نصب کنیم عرض چاه باید 1600 میلیمتر باشد و در صورت استفاده از درب اتوماتیک از وسط بازشو عرض چاه آسانسور را 1800 میلیمتر در نظر میگیریم.
ابعاد بالابر ویلچربر (جک معلول)
بالابر ویلچر بر با آسانسور ویلچر بر متفاوت است. ابعاد بالابر ویلچر بر یا همان جک معلولین از قوانین دیگری پیروی می کند. عرض کابین ویلچر بر ها از 80 تا 110 متغیر و عمق کابین بین 125 تا 160 سانتیمتر می باشد. برای مطالعه بیشتر درباره ابعاد جک معلول در پلان و بررسی انواع آنها صفحه مخصوص بالابر ویلچر بر را مطالعه کنید.
ارتفاع چاهک آسانسور
ارتفاع تمام چاهک های آسانسور به صورت مشترک تا سرعت 1/0 متر بر ثانیه،1400 میلیمتر است. البته این ارتفاع برای آسانسورهای 5 تا 13 نفره در سرعت های بالاتر متفاوت خواهد بود. به این صورت که برای آسانسورهای 5 تا 13نفره تا سرعت 1/6 متر بر ثانیه، ارتفاع آن 1600 میلیمتر و برای آسانسورهای 6، 8 و 13 نفره که سرعتشان تا 2/5 متر بر ثانیه است؛ ارتفاع مقرر شده برا حفر چاهک 2200 میلیمتر می باشد.
ارتفاع فضای بالاسری آسانسور
حداقل ارتفاع کف آخرین طبقه تا زیر سقف چاه برای نصب آسانسور در ساختمان مسکونی با ظرفیت 4 تا 13 نفره، تا سرعت 0/63 متر بر ثانیه این فضا 3600 میلیمتر درنظر گرفته می شود. اما این ارتفاع برای سرعت بالاتر متفاوت است. به این معنا که تا سرعت 1/0 متر بر ثانیه برای آسانسورهای 4 تا 13 نفره، ارتفاع مورد نظر 3700 میلیمتر و تا سرعت 1/6 متر بر ثانیه 3800 میلیمتر است.
در آسانسورهای با ظرفیت بین 8 تا 13 نفره که سرعت آنها تا 2/5 متر بر ثانیه است نیز این فضای بالاسری آسانسور به 5000 میلیمتر تغییر میکند.
ابعاد اتاقک موتورخانه آسانسور هیدرولیک
همانطور که برای کابین آسانسور ابعاد مشخص تعریف می شودبرای نصب آسانسورهای مسافربر طبق مقررات باید ابعاد مشخصی برای اتاقک موتورخانه درنظر گرفته شود. عرض، عمق و ارتفاع این اتاقک برای ظرفیت تا 13 نفر به شرح زیر است:
- عرض 2000 میلیمتر
- ارتفاع 2000 میلیمتر
- عمق 2000 میلیمتر
ابعاد اتاقک موتورخانه آسانسور کششی
پس از بررسی ابعاد کابین آسانسور قصد داریم به بررسی اندازه اتاقک موتورخانه اسانسور کششی بپردازیم. در آسانسور خانگی با ظرفیت 4 نفر که سرعت آن تا 1 متر بر ثانیه باشد، موتورخانه باید دارای عرض 1600 میلیمتر و عمق 3000 میلیمتر و ارتفاع این اتاقک 2000 میلیمتر باشد. در آسانسورهای 6، 6 و 8 نفره عرض مورد تایید برای اتاقک 2200 میلیمتر است. البته باید دقت داشت عمق این اتاقک در آسانسورهای 5 و 6 نفره، 3200 میلیمتر است و در آسانسورهایی با ظرفیت 8 نفر، 3700 میلیمتر است. در آسانسورهای 13 نفره عرض 2400 و عمق 4200 میلیمتر است. ارتفاع اتاق موتورخانه آسانسورهای کششی با ظرفیت 4 تا 13 نفره به طور کلی 2000 میلیمتر است.
آسانسورهای کششی تا سرعت 1/6 متر بر ثانیه به طور مشترک در ظرفیت 5 تا 13 نفره برای نصب به ارتفاع 2000 میلیمتر نیاز دارند. عرضی که برای آسانسورهای 5، 6 و 8 نفره تعیین کرده اند 2200 میلیمتر است و برای ظرفیت 13 نفر، 2400 میلیمتر است.
عرض اتاق موتورخانه برای آسانسورهای کششی 5 و 6 نفره 2300 میلیمتر، آسانسورهای 8 نفره 3700 میلیمتر و برای ظرفیت 13 نفر عرض آن 4200 میلیمتر است.
در سرعت بالای 2/5 متر بر ثانیه عرض استاندارد برای آسانسورهای 6، 8 و 13 نفره 2800 میلیمتر است. در آسانسورهای کششی 8 نفره، عمق اتاق موتورخانه باید 3700 میلیمتر و برای آسانسورهای 13 نفره 4200 میلیمتر است. ارتفاع این اتاقک را در آسانسورهای 6، 8 و 13 نفره 2600 میلیمتر در نظر میگیرم.